پیشرفتهای سريع علمي و افزايش میزان انتشارات مکتوب و غیرمکتوب، فرايند دستیابي به اطلاعات را پیچیده و گاه دشوار کرده است. ضرورت برخورد علمي و فني مناسب با رشد روزافزون انتشارات برای ذخیره و بازيابي اطلاعات به منظور تسريع و افزايش دسترسپذيری آن برای همه کاربران در سطوح مختلف جامعه، اهمیت رشته علم اطلاعات و دانششناسي را افزایش داده است. رشته علم اطلاعات و دانششناسي با هدف تربیت متخصصان اطلاعات و دانش تدوين شده است. این رشته درصدد است که نیروی لازم را برای فعالیتهای حرفهای در سازمانها و مراکز اطلاعاتي همانند «کتابخانهها و مراکز اطلاعرساني»، «مراکز تحلیل اطلاعات»، و «مديريت اطلاعات و دانش سازمانها» در بخش دولتي و غیردولتي تربیت کند. دانشگاه فردوسی مشهد همواره یکی از طلایهداران تربیت متخصصان این عرصه بوده است. نخستین دوره کاردانی کتابداری و اطلاعرسانی در سال تحصیلی 1364-1365، نخستین دوره كارشناسي كتابداري و اطلاعرساني با تصويب شوراي انقلاب فرهنگي در سال 1370 و نخستین دوره كارشناسي ارشد كتابداري و اطلاعرساني از سال تحصيلي 1376-1377 با گرايش اطلاعرساني در دانشگاه فردوسی مشهد آغاز شد. در حال حاضر نیز گروه علم اطلاعات و دانش شناسی در این دانشگاه هر سال در مقطع کارشناسی و مقطع کارشناسی ارشد در «گرایش مدیریت اطلاعات» اقدام به پذیرش دانشجو میکند.
اولین دوره دكتراي كتابداري و اطلاعرساني در دانشگاههای دولتی در ايران، به صورت مشترك در دانشگاه فردوسي مشهد و دانشگاه شيراز در سال 1379-1380 راهاندازی شد. در سال 1381 نیز گروه کتابداری و اطلاعرسانی دانشگاه فردوسی مشهد به صورت مستقل آزمون ورودی دوره دکتری برگزار کرد. براساس مصوبه مورخ 28/06/1391 شوراي برنامهريزي آموزش عالي، نام رشته «كتابداري و اطلاعرساني» در كليه دورههاي تحصيلي به «علم اطلاعات و دانششناسي» تغيير يافت. در حال حاضر نیز گروه علم اطلاعات و دانششناسی دانشگاه فردوسی مشهد در مقطع دکتری در «گرایش بازیابی اطلاعات و دانش» هر دو سال یکبار دانشجو میپذیرد. اکنون این گروه آموزشی در ( سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری تخصصی ) دانشجویان در حال تحصیل و دانشآموخته دارد.
چشمانداز گروه:
چشمانداز گروه تبدیل شدن به گروه پیشروی علم اطلاعات و دانششناسی در ایران است تا با گسترش و ارتقاء مفاهیم و نظریههای آن و گسترش اثرگذاری علمی و شهرت بتواند مرجعیت شایستهای در این رشته بدست آورد. ماموریت اصلی این گروه به دو حوزه کلان تقسیم میگردد:
- گسترش مفاهیم نظری علم اطلاعات و دانششناسی در سطح ملی و بین المللی؛
- رشد و ارتقاء حرفهای علم اطلاعات و دانششناسی در سطح کشور.
برای تحقق مأموریتهای مذکور: در ابعاد آموزشی اقداماتی از قبیل توسعه آموزشهای باکیفیت و روزآمد؛ تدوین برنامههایی با هدف توسعه فعالیتهای آموزشی دانشجویان؛ بازنگری مستمر برنامههای درسی و طرح درسها و برنامهریزی برای ارتقاء و کمک به رشد حرفهای اعضای هیأت علمی انجام خواهد شد. در ابعاد پژوهشی اقداماتی نظیر تأکید بر پژوهشهای بنیادی و نظری کلیدی با هدف توسعه مرزهای علمی در سطح ملی و بینالمللی، پذیرش پژوهشگران پسادکتری، حمایت از انتشار مقالههای مشترک با پژوهشگران خارجی، تشکیل شرکتهای دانشبنیان بینرشتهای و توسعه طرحهاي نوآورانه بروندانشگاهی در اولویت قرار خواهد گرفت. در ابعاد مدیریتی اقداماتی مانند تأکید بر بهبود مستمر تدریس اساتید گروه، توسعه خدمات حرفهای و تخصصی به سازمانهای وابسته و انعقاد قرارداد همکاریهای مشترک با آنها؛ ارائه مشاورههای علمی؛ برگزاری دورههای آموزشی تخصصی مرتبط و مانند آن مورد توجه قرار خواهد گرفت.
علایق آموزشی و پژوهشی اعضای هیأت علمی گروه
- کتابخانهها و مراکز اطلاعاتی و اطلاعرسانی
- وب و فناوریهای اطلاعات و ارتباطات
- مدیریت اطلاعات و دانش
- سازماندهی اطلاعات و دانش
- ذخیره و بازیابی اطلاعات
- رفتار اطلاعاتی
- نظریههای اطلاعاتی
- علمسنجی
- کارآفرینی در علم اطلاعات و دانششناسی
برنامه درسی:
برنامه ترم: